Tip:
Highlight text to annotate it
X
אינגלעך פלעגן קומען צו מיר און פאַרצײלן
אַז זײ גײען אין מקװה און װערן דאָרט באַלעסטיקט.
מײדלעך פלעגן מיר זאָגן אַז דער טאַטע שלאָפט מיט זײ.
מ׳זאָגט אַז ס׳איז נישט צניעות׳דיק צו רעדן דערפון.
די פּעדאָפילן עקזיסטירן יא.
ס'איז אמת און פאקטיש באוויסט.
מײן נאָמען איז נחום ראָזענבערג.
איך האָב אַ האטלײן.
און איך פּרוביר צו אנדעקן אַלע אינטערערדישע קונצן
װאָס די מנװלים ניצן אױס כדי צו באַלעסטיקן אונדזערע קינדער.
די רבנים, זײ פלעגן אַרױסקומען מיט פאשקווילן
זאָגנדיק אַז װײל מיר זענען אידן
טאָר מען נישט זײן קײן מסור.
בין איך געפאָרן קײן ארץ־ישראל
צו גרױסע תלמידי חכמים.
ס׳איז אַ גאַנצע ספר, אין לשה״ק
און אַיעדער האָט געשריבן
אַז נישט נאָר הייסט דאס נישט קײן מסירה אַז מ׳גײט צו דער פּאָליצײ,
נאָר ס׳איז אויך אַ חיוב אויף יעדן איד צו גײן צום פּאָליצײ.
אין אָנהײב, פלעגט מען מיך סטראַשען יעדע נאַכט.
דו ביסט דער ערגסטער מענטש פאר אידן.
דאָס איז אַ בילד, ס׳דאַרף זײן מײן פּנים...
ס׳שטײט דאָ אַז מ׳דאַרף אפהאקן מיין קאפ.
מ׳האָט געװאָרפן שטײנער.
פאַרשטײסט, מ׳פּרובירט אָפּשרעקן.
מ׳לעבט דאָ װי אין 1930 אין קאָמוניסטישן רוסלאַנד,
װאו אַ מענטש טאר נישט זאָגן װאָס עס באדערט עם.
נאָך אַזױ פיל לײדן האָב איך געקלערט
אװעקצוגײן פון דעי קהילה אנקומען צו אַן אַנדער אידישער קהילה
אָבער די מענטשן װאָס שטיצן מיר שטילערהײט
זײ האָבן מיר געזאָגט
אױב איר װעט אַװעקגײן װעלן די פּעדאָפילן נאך שטערקער װערן.
מ'קען נישט פארשטילן אלע מענטשן
און די עלטערן כאַפּן זיך
אַז דער רבי איז טאקע גערעכט.
ר׳ נחום איז געװען גערעכט פאר'ן טוהן װאָס ער האָט געטון.
איך האָב קיינמאל נישט געטראכט אז מ'וועט גיין אנטקעגן מיר מיט אזא שטארקייט.
אָבער איך פיל זיך זײער גוט דערמיט.
און יעדער זאל דאס נאכטוהן
מ׳דארף געדעקנען, אױב איר טוט דאָס װאָס איז ריכטיג
װעט דער אייבישטער ביישטיין די גאַנצע צײט.
איך בין נחום ראָזענבערג און איך בין דער מאָראַלישער קוראַזש.